Vraag

Assalam Alaikum onze sjeikh

Een van mijn collega’s heeft een broer die in het buitenland werkt, maar hij bekommert zich niet over de halaal en haraam in zijn werk. Mijn collega heeft nu geld nodig om zijn huis af te bouwen, omdat hij niet langer de huur kan betalen; en zijn vraag is of hij het geld van zijn broer mag lenen. Zijn broer staat erop hem het te lenen.

Antwoord

Wa Alaikum As-Salaam Wa Rahmatullah Wa Barakatuhu

In transacties wisselen mensen drie dingen uit:

1. Een ding dat specifiek op zichzelf verboden is, zoals alcohol. Deze dingen mogen niet als geschenk worden gegeven, noch worden geleend, verkocht, gekocht, etc. De transactie is verboden voor de persoon die de alcohol geeft, en het is verboden voor de persoon aan wie het cadeau wordt gedaan, degene die het verkoopt of het koopt, of degene die het leent etc. De Boodschapper (saw) zei:

حُرِّمَتِ الْخَمْرُ بِعَيْنِهَا

“Alcohol is op zichzelf verboden.”(Overgeleverd door Nisa’i).

2. Iets dat gestolen is of met dwang wordt afgenomen. Dit is verboden voor degene die het gestolen heeft of met dwang heeft afgenomen. Tevens is het verboden om als geschenk te geven, te lenen, of om het te verkopen of te kopen. Het is verboden voor de persoon die het in bezit krijgt en voor diegene aan wie het cadeau wordt gedaan, of degene die het verkoopt of koopt, uitleent, of er een transactie mee doe. Dit, omdat dit geld eigendom is van de eigenaar, wanneer het gevonden wordt dan moet het worden teruggegeven aan de eigenaar. De bewijzen hiervoor zijn als volgt: Ahmad overlevert van Samoera die zei dat de Profeet (saw) zei:

إِذَا سُرِقَ مِنَ الرَّجُلِ مَتَاعٌ، أَوْ ضَاعَ لَهُ مَتَاعٌ، فَوَجَدَهُ بِيَدِ رَجُلٍ بِعَيْنِهِ، فَهُوَ أَحَقُّ بِهِ، وَيَرْجِعُ الْمُشْتَرِي عَلَى الْبَائِعِ بِالثَّمَنِ

“Als iets van een man is gestolen of hij iets verliest, en hij vindt het bij een andere man (terug), heeft hij er meer recht op en degene die het heeft gekocht moet het teruggeven aan de verkoper voor dezelfde prijs.”

Dit is een tekst welke stelt dat gestolen geld moet worden teruggegeven aan de eigenaar.

Dit bevat ook het nemen van dingen met dwang, degene die iets met dwang heeft genomen moet het teruggeven aan de eigenaar, dit komt door wat van Samoera overlevert is van de Profeet (saw) zei:

عَلَى اليَدِ مَا أَخَذَتْ حَتَّى تُؤَدِّيَ»

“De hand moet teruggeven wat hij genomen heeft (middels dwang).“(Overlevert door Tirmidhi en hij zei dit een Hasan Hadith is)

3. Iets dat op zichzelf is toegestaan zoals geld, bijvoorbeeld goud, zilver of papiergeld, maar het is verkregen middels een illegale transactie. Zoals geld verkregen door rente, gokken, aandelenmarkten, effecten, etc.. Dit is alleen verboden voor de persoon die het heeft verkregen en het is niet verboden voor de persoon die het legaal ontvangt van de persoon die het geld heeft verkregen via rente (riba), gokken, etc.

Dit is net als wanneer je iets verkoopt aan de persoon die zich inlaat met rente en je de prijs van hem neemt, of een vrouw die haar nafaqa (welvaart) krijgt van een man die handelt in rente,  of wanneer de man die in rente handelt een geschenk aan een van zijn familieleden geeft, of er wordt van hem geleend, of enig andere legale transactie. De zonde van dat geld is op de man die handelt in rente en niet op degene die de prijs, nafaqa of het geschenk ontving, of degene die het geld leent. Dit is omdat Allah (swt) heeft gezegd:

وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى

“En elke ziel krijgt niet [de blaam] behalve tegen zichzelf en geen enkele drager van lasten zal de last van een ander dragen.”(VBK soera Al An’aam, aaja 164)

4. Het is echter beter om geen transacties te doen met de man die zijn rijkdom heeft verkregen via verboden middelen als rente (riba), aandelen, etc.. Dus dat er niet met hen gehandeld wordt en hun giften niet geaccepteerd worden. Zodat de verkoper geen geld verkrijgt dat is vervuild met rente voor zijn producten, en het geschenk wordt afgewezen omdat van geld van rente is. De moslim moet volledig wegblijven van alles wat niet zuiver en schoon is. De metgezellen van de Profeet (saw) bleven altijd weg van vele toegestane “deuren” uit angst om dichter bij de haraam te komen. Het is correct overlevert dat de Boodschapper (saw) zei:

لَا يَبْلُغُ العَبْدُ أَنْ يَكُونَ مِنَ المُتَّقِينَ حَتَّى يَدَعَ مَا لَا بَأْسَ بِهِ حَذَرًا لِمَا بِهِ البَأْسُ

“Een slaaf wordt niet van de vromen (moettaqien) totdat hij hetgeen laat wat geen blaam treft uit behoedzaamheid voor hetgeen blaam treft.”(Geëxtraheerd door Tirmidhi en hij zei dat het een Hasan Hadith was)

Samengevat, het is toegestaan voor jou om geld van je broer te lenen. Zelfs als hij handelt in effecten en aandelen, rente, etc., want de zonde ligt op zijn nek. Je zult niet zondig zijn voor het lenen van het geld van hem. Maar het is beter uit vroomheid en uit angst voor Allah (swt), zoals wij hierboven hebben vermeld, dat je niet handelt met degenen die verboden transacties uitvoeren. Als het voor jou mogelijk is om (het geld) te lenen van iemand die halaal en haraam als maatstaf neemt in zijn transacties, dan is dat beter, maar als je van je broer leent die halaal en haraam niet als maatstaf neemt in zijn transacties, dan zondig jij niet.

Jullie broeder,

Ata Bin Khalil Abu Al-Rashtah

8 Rajab 1438 AH

04-05-2017 C